The Great White Sharks

Rodney Fox is een legende in Australië.  Als jonge man werd hij aangevallen door een great white shark tijdens het speervissen.  Hij werd gegrepen onder zijn arm en heeft een groot litteken maar kon wonder boven wonder op tijd genaaid worden en genas volledig van zijn verwondingen.

Sindsdien heeft Rodney geijverd om meer te weten te komen over de grote witte haaien, door erbij in het water te gaan en ze te observeren.  Hij heeft het principe van het 'cage diving' uitgevonden: de duiker zit in een kooi, die hem beschermt tegen de haaien.  Dit leverde een uniek perspectief op.  Het prikkelde ook Hollywood en Rodney werd met zijn expertise en kooien ingeschakeld voor de opnames van Jaws.  

Tegenwoordig betekent dat dat Rodney Fox één van de weinige boten ter wereld heeft waar je in een kooi naar beneden wordt gelaten, tot op de bodem van de oceaan (bottom cage diving).  De kooi net onder het oppervlak houden  (surface cage diving) kan je wel wereldwijd al op verschillende plaatsen doen.  Daarbij komt nog dat hier in Port Lincoln (vlak bij Adelaide) nog bedrijfjes zijn die surface cage diving doen, maar enkel dagtrips.  Wij slapen 3 nachten op de boot en moeten dus niet telkens 2.5 uur heen en terugvaren van Port Lincoln naar de Neptune Islands, waar de haaien welig tieren.

Bij het bottom cage diving wordt de kooi neergelaten tot op 19m, en heb je de volledige duikoutfit aan, inclusief een fles lucht op je rug.  Je moet hiervoor ook een duikbrevet hebben.  Bij de surface cage blijf je net onder het oppervlak en krijg je lucht via een darm die van boven de kooi komt, zodat de haaien er niet aan kunnen.  Deze 'duiken' kan iedereen doen, ook zonder duikbrevet.

Na het inschepen op de eerste dag, krijgen we een briefing en worden we naar onze kajuit geleid.  Even installeren en wetsuits passen voor het komende avontuur.  Het water is hier 16 graden, dus we zouden het niet trekken met onze dunne zomerwetsuits.  

De eerste stop die we maken is aan een klein eiland waar een kolonie zeeleeuwen woont.  We trekken het water in om te snorkelen met deze speelse, vinnige beesten.  Na toch nog eens even te vragen of er hier dan ook geen grote witte haaien zitten, gaan we er met een klein hartje in.  Hier zijn nog nooit haaien gesignaleerd...  En inderdaad, zonder kleerscheuren spetteren we toch een uurtje rond.  Eerst willen de zeeleeuwen niet van hun strand komen, waar ze zalig liggen te zonnebaden.  Maar uiteindelijk zijn er toch enkele nieuwsgierig genoeg door ons handenklappen en blaffen als zeeleeuwen (en een occasioneel aapje).

Na het spelen met onze furry friends varen we nog een tweetal uur verder tot aan de Neptune Islands, waar het allemaal te doen is.  Er is nog net genoeg tijd voor een surface cage dive.  Per 4 duikers kan je er in.  Dus Bart en ik er in.  

Het is een zeer vreemde ervaring in die kooi.  Hij klotst op het water en hangt tegen de achterkant van de boot, dus luide knotsen van metaal op metaal omhullen je, in combinatie met schokkerige bewegingen van de bodem en de handvaten van de kooi en je eigen zenuwachtige ademhaling in het ijskoude water.  Vol anticipatie kijk je in zoveel mogelijk richtingen.  Ondertussen gooien de duikgidsen vissenbloed en tonijnkieuwen en -ingewanden in het water om de haaien wat te te lokken en te verlekkeren.  Er komt een grote school kleine vis af op het bloed en de ingewanden.  

En plots is daar een veel groter beest, zo'n 3.5m lang, met ijskoude ogen en een grote grijns vol vlijmschermpe tanden.  

Wow!!  Hij komt eerst een paar keer vlak langs de kooi en dan knotst hij zijn kop zijdelings tegen de kooi in het voorbijzwemmen.  Als hij er bijna voorbij is, slaat hij ook nog eens met zijn staart tegen de kooi, en wij blijven met open mond achter.  Het begint al te schemeren en na deze groet is de haai weer vertrokken.  Een niet te versmaden voorproefje!

De volgende ochtend staan we om 7u klaar in onze wetsuit en springen in de surface cage zodra we groen licht krijgen van de crew.  Het mag niet baten: we zitten er zeker een half uur in, maar er komt geen haai af op al het lekkers dat in het water gegooid wordt.  Dan maar wat ontbijten, waarna de eerste groep van 4 duikers in de bottom cage neergelaten wordt.  

Als zij een half uur later terug boven komen, zien we een grote glimlach op hun gezichten, en we weten dat het goed komt.  Wij zitten in de derde groep en krijgen ook een lading vis afval mee.  

We pelsen ons helemaal aan, en stappen zonder vinnen en met extra lood in de kooi.  De bedoeling is dat je gewoon rechtstaat in de kooi zodat je je bewegingen onder controle hebt.  We stappen er in terwijl de kooi nog in de lucht hangt, naast het dek van de boot.  

De fles en het lood trekken je met hun gwicht naar beneden.  In de wanden van de kooi ontbreken hier en daar panelen zodat er gaten en stroken zijn vanwaar je mooie foto's kan nemen zonder buizen of andere onderdelen in beeld te hebben.  Maar die gaten en stroken lijken me toch wel breed!  Paniekerig probeer ik alle openingen te lokaliseren, er is er ook een aan mijn voeten.  Om gemakkelijk te blijven  rechtstaan is er een rail in de kooi waar je je voeten onder kan haken, en een handrail.  We mogen niet de kooi zelf vasthouden, want daar zou de haai wel eens aan kunnen.

We staan met 4 in de kooi, die gevaarlijk bengelt boven het blauwe water.  Het deurpaneel wordt toegeschoven en met een pin vastgeklikt.  En dan begint de kooi langzaam te zakken.  Het ijskoude water kruipt langs onze benen omhoog en neemt ook het zware gewicht van onze schouders.  Plots zijn we omringd door een gigantische school vissen die afkomen op onze sharkbait (haaien lokaas).  De vissen cirkelen rond de kooi en sommige komen er ook in, op zoek naar meer.  

Tussen de vis zie je enkel blauw, totdat we voelen dat de kooi schokt en we de bodem bereikt hebben. We hebben amper tijd om ons te oriënteren, want plots verdwijnt al de vis aan één kant van de kooi en is daar weer zo'n grote, grijnzende kop die rustig langs de kooi zwemt. En nog een.  En nog een.  Ze omcirkelen de kooi, zwemmen even weg en komen dan weer terug uit het niets.  

Wij denken 6 verschillende individuen te zien, maar de gids, die ze herkent aan staartvin, littekens en kleurpatronen, zegt dat er 11 verschillende haaien rond de kooi cirkelden, tussen 3.5m en 4.5m groot.  En dat zijn dan nog de 'kleine mannetjes', want de vrouwtjes die er dit seizoen niet zijn, kunnen tot wel 6m groot worden.  Slik!!  We weten niet waar eerst kijken, mijn fototoestel draait overuren en regelmatig wissel ik met Bart blikken van ongeloof.  

Plots begint de kooi te stijgen, blijkbaar zijn we al een half uur onder en het is tijd voor de veiligheidstrap, die ook in de kooi wordt uitgevoerd.  Na 5min op 5m stijgt de kooi, worden onze schouders weer loodzwaar van alle gewicht, en bengelen we weer boven het water als een vers gevangen net vol vis.

Na de lunch mag iedereen nog eens, en nu zijn er 6 haaien die ons inspecteren.  Wat een dag vol adrenaline.  Na het avondeten krijgen we een presentatie over de haaien, maar die maak ik niet meer bewust mee.

Na een goede nachtrust staan we er weer.  De boot is in een andere baai van de Neptune Islands gelegd omdat de wind veranderd is, en voorlopig is er aan het oppervlak geen haai te zien.  De groepen voor ons komen toch weer heelgelukkig  boven en als het aan ons is, zien we meteen waarom.  Deze keer is ee maar één haai te bespeuren, maar die neemt het op zich om ons voldoende te entertainen.  Hij komt vanaf de eerste toenadering al met zijn snuit in één van de vakken, gelukkig kan hij niet echt diep en zijn tanden zitten nog aan de buitenkant van de kooi.  Hij trekt zich terug los en we voelen de hele kooi schokken.  Kwaad zwemt hij weg en bonkt nog eens met zijn staart tegen de kooi.  Zo'n haai is een gespierde torpedo, massief, bol, gestroomlijnd en dodelijk.  

De volgende keer dat hij op ons af komt neemt hij zijn tijd, hij blijft laag bij de bodem en draait voor de kooi naar boven, zodat hij zijn tanden in de rand van zo'n vak kan zetten, deze keer met zijn neus nog buiten.  Daarom mag je dus je hand daar niet leggen.  Het levert een paar spectaculaire beelden op.  

Dit doet hij een paar keer, op verdchillende hoeken en randen van de kooi.  Soms bijt hij een paar keer en schudt hij zijn kop, wat onze hele kooi doet daveren als een luciferdoosje.  

Deze haai heeft de hele dag bij elke bottom cage zijn tanden in de kooi gezet.  Een pittig kereltje, daar wil je niet zonder kooi mee in het water zitten!

Cage diving met de Great White Sharks: check!!